Erdoğan ILDIZ    Aydınlık Gazetesi - Makale İletişimİletişim
 
 

 Giriş  Yayınlar Genel Açıklama Sayfası
  Mesleki 
 
  Felsefi
  Hikaye
  Şiir

 Türk Halıcılığının Sorunları ve Çözüm Önerileri
Sayfalar
1 2 3 4 5
6 7

8

9 10
11 12 13 14

15

16 17      

 

 

   

VI. EL DOKUMASI YAYGILARDA İŞÇİLİĞİN ÖNEMİ, KONU İLE İLGİLİ SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ :

 

         Konunun önemi : Dünyada el dokuması yaygılar, işsizliğin yaygın olduğu, ormanlık, dağlık yörelerde, tarımın verimli olmadığı alanlarda ve hasat harici boş zamanların kullanıldığı kırsal kesimlerde yapılmaktadır. İyi bir getirirsi olan bu sanatı tüm geri kalmış ülkelerin hükümetleri teşvik etmektedir. Dünyanın giderek küçüldüğü çağımızda, meseleye bu açıdan bakmakta yarar vardır. Bu makro açıdan bakış, el dokuması yaygılarla ilgili uzun vadeli politikaların oluşmasına hizmet edecektir. Politikaların tutarlı ve uzun vadeli yapılabilmesi için, evrensel bakış açısı ile konuya geniş boyutlu anlatmakta yarar vardır.

         Türklerin geliştirdiği ve dünyaya yaydığı bu el sanatı, Çin’de, Hindistan’da, Rusya’nın tüm Türk Cumhuriyetlerinde, İran’da, Mısır’da, Romanya’da, Kuzey Afrika ülkelerinde, Yugoslavya’da ve Anadolu’da icra edilmektedir. Köklü bir halıcılık geleneğinin olduğu ülkemizde, ülkenin kalkınmasına paralel olarak elbette bu sanat dalı bir gün ölecektir. Ancak bu sanat Türkiye’de ölmeden önce, bu sanatı icra eden müesseselerin dünya çapında işletme kabiliyetine erişmeleri, faaliyet alanlarını dünyanın diğer yörelerine kaydırmaları, ülkemiz halıcılığı için büyük önem taşımaktadır. Ata mirası olan bu mesleğin daha uzun yıllar ülkemize döviz kazandırıcı bir işlev göreceği unutulmamalıdır.

         İşi bilen, işte uzman kadrolar, büyük işletmeleri sevk ve idare edecek boyutlarda know-how’a ülkemizde erişeceklerdir. Bu bakış açısından çıkarak, önlerinin açılması gerekir. Öncelikle ülkemizde, gizli işsizliğe, kullanılmayan iş gücüne getirdiğimiz çözümler, ileride başka ülkelerde de işimize yarayacaktır.

 

A)  El dokuması yaygılarda işçilik konusunda personelle ilgili sorunlar ve çözüm önerileri :

 

El dokuması yaygılarda işçiliğin yapılışı iki şekilde öğrenilmektedir.

 

1.    Aile içinde töreler doğrultusunda öğrenilerek,

2.    Kamunun ve özel sektörün kurslarına katılarak

 

Aile içindeki öğretim, ipin hazırlanışı, boyama, desen tasarımı ve dokuma işlevlerini kapsamaktadır. Bu hazır iş gücüdür ve memleketimizde milyonlarca kişi bu bilgi ve görgüye sahiptir. İyi bir organizasyonla bu iş gücü daha rantabıl hale getirilebilir. Bu işlev uzun boylu bir masraf da gerektirmez. Bu kitleye yönelik medya yolu ile yayınlar ve halk eğitim müdürlüklerinin stümülatif çalışmaları ile başarılabilir. Bu teğete yönelik hazırlanacak programlar, bu kitleyi şevklendirir ve harekete geçirebilir. Bu, şu anda yurdumuzda büyük eksikliktir. Bu kitleye yönelik, eğitici, yönlendirici ve şevklendirici doğrultuda ciddi bir “PR” programı mevcut değildir. Halk eğitimin programları da bu doğrultuda değildir. Programlar gözden geçirilip bu kitleye dönük dergiler, TV programları vs. hazırlanmalı, yöresel yarışmalar düzenlenmeli, her yıl belli zamanlarda tüm ülkeyi kapsayan yarışmalar bir şenlik havasında bir yörede yoğunlaşarak yapılmalıdır. (Antalya film festivali gibi) Bu kamu idareleri tarafından teşvik edilmeli, yarışmaya katılanlara imkanlar sunulmalıdır.

         Kamu ve özel sektörün kursları hem yetersiz hem de cazip değildir. Bu kurslara katılanlar, beceri kazandıktan sonra, bir takım yanlış uygulamalarla, işsiz kalmaktadırlar. Bu da kurslara olan ilgiyi azaltmaktadır. Konu global olarak ele alınıp makro bir planlamanın yapılmasında yarar vardır. İş gücüne nitelik kazandırmak ayrı bir iş, nitelikli iş gücüne iyi bir gelir imkanı sunmak ayrı bir iştir. Kamunun ve özel sektörün ihracata dönük bir çalışma programı çerçevesinde konu ele alınmalı, ihracatçılarla, halk eğitimcilerin ilişkileri koordineli bir hale getirilmelidir.

 

B)  El dokuması yaygılarda işçilikle ilgili adres sorunu ve çözüm önerileri :

 

Tüccar mal dokutacak yöre, tezgah arayışı içinde, dokuyanlar ise dokuduklarına alıcı bulmanın güçlüğü içindedir.  Atıl pek çok tezgah ve iş gücü bulunmaktadır. Nasıl turizm sektöründe özelciler bir birlik oluşturup, boş yataklarını bir merkeze rapor edip bu merkez kanalı ile müşteri aramak yolunu tesis etmişlerse, halıcılıkta da  böyle bir sistemin tesis edilmesi şarttır. Belirli bir odak olmadığından, olay kör düğüşü şeklindedir. Pek çok tüccar bildikleri, kolaylarına gelen yöreye yığılmışlar, diğer yöreler atıl vaziyettedirler. Bu yörelerdeki görevliler, nereye, nasıl müracaat edeceklerini bilmemektedirler. Bu konunun acilen çözülmesi gerekmektedir. Bu işlev de Halıcılık Vakfı’ nda kurulacak bilgi işlem merkezi tarafından çözülebilir. Halıcılık Vakfı’nda kurulacak basın yayın halkla ilişkiler bölümü tüm bu aksaklıkları giderecek bir işlev yüklenebilir.

 

C)  El dokuması yaygılarda işçilikle ilgili slogan sorunu ve çözüm önerileri :

 

El dokuması yaygıların üretimi yoğun bir yatırım gerektirmeyen bir konudur. Bilgi ve beceri ile basit araç, gereç bir araya geldi mi, yapılan işçilik bir aileyi doyuracak düzeydedir. Açık ve gizli  işsizliğin kol gezdiği ülkemizde, bunalıma giren insanların canlarını kıymaları zaman zaman basına aksetmektedir. Canına kıyan kişi umudunu kaybetmiştir. Burada umut çok önemli bir görevi gündeme getiriyor. Kişilerin yönelebilecekleri bir merkez onların geçimlerini sağlayacak çabalarını desteklediği takdirde pek çok kişi için umut ışığı yakılacaktır. Resmi bildirilerde, bir kişiye iş imkanının sağlanabilmesi için umut ışığı yakılacaktır. Resmi bildirilerde, bir kişiye iş imkanının sağlanabilmesi için 10 milyonlarca liralık yatırım gerektiğinden söz edilmektedir. Kamu idarelerinde alınacak basit önlemlerle bu kişilere tezgah, iş imkanları açılabilir. Sloganımız “herkese iş” olmalıdır.

 

 

D)  El dokuması yaygılarda işçilikle ilgili potansiyel kaynak sorunu ve çözüm önerileri: 

 

Daha önce de belirttiğimiz gibi, halıcılığımız dünya  el halıcılığında % 3 gibi önemsiz bir yere sahiptir. Bu üretimin yetersiz oluşundan kaynaklandığı gibi, ticari tecrübe ve dağıtım ağlarımızın yetersiz oluşundan da kaynaklanmaktadır. Ancak olmayan satılamaz. Üretimin artması şarttır. Ülkemizde el dokuması yaygı, cezaevleri haricinde, hanımlar tarafından üretilmektedir. Kırsal kesimde pek çok erkek zamanını kahvelerde boş yere tüketmektedir. Hindistan, Pakistan ve Çin’de erkek nüfus bu alana özendirilmiş, harıl harıl çalışmaktadır. Bizim de acilen özendirici tedbirler almamız şarttır. Bu kullanılmayan iş gücünün maliyeti milyarlarca doları ifade etmektedir. Bu özendirme işine harcanacak para kendini kısa zamanda amorti edecektir.

 

E)  El dokuması yaygılarda işçilikle ilgili parasal sorunlar ve çözüm önerileri:  

 

Ülkemizde el dokuması yaygıların üretim maliyetleri , rakip ülkelere kıyasla fazladır. Bu hem girdilerin maliyetlerinin yüksek oluşundan hem de hayat standartlarımızın yüksek oluşunun getirdiği işçilik maliyetlerinden kaynaklanmaktadır. Ülkemizde sigorta mevzuatından dolayı atölyecilik gelişememekte, nüfusu 5000’den büyük olan yerlerde bu ek bir külfet getirmekte, zaten yüksek olan maliyetler bunu kaldıramamaktadır. Dünya çapında işletmeler, sevk ve idare deneyimleri geleceğimiz için zorunludur. Bu yaklaşımla atölyecilik teşvik edilmelidir. Sigorta olayı bu işin önünde büyük engeldir. Kaş yapayım derken göz çıkarılmaktadır. Mevzuat gözden geçirilip atölyelere, eğitim kuruluşları hüviyeti verilmelidir.

            

 

Sayfa 8

 
 
 

1

2 3 4 5 6 7
 

8

9 10 11 12 13 14

15

16 17        


 

© Erdoğan ILDIZ, Her hakkı saklıdır, yazılı izin olmadan çoğaltılamaz ve dağıtılamaz